Στερεά Ελλάδα ή Κεντρική Ελλάδα
Η Στερεά Ελλάδα ή Κεντρική Ελλάδα είναι
γεωγραφικό διαμέρισμα της Ελλάδας με έκταση 24,910 τ.χλμ και πληθυσμό
4,591,568 κατοίκους.Παραδοσιακά φέρεται και με την ονομασία Ρούμελη, οι δε κάτοικοί της καλούνται Στερεοελλαδίτες ή Ρουμελιώτες.
Τους νομούς της Στερεάς Ελλάδας αποτελούν σήμερα: η Αιτωλοακαρνανία, η Ευρυτανία, η Φωκίδα, η Φθιώτιδα, η Βοιωτία, η Εύβοιακαι η Αττική. Στη παραδοσιακή ονομασία Ρούμελη, συνήθως δεν περιλαμβάνονταν η Αττική.
Η Στερεά Ελλάδα δεν ταυτίζεται απόλυτα με την ομώνυμη Περιφέρεια, μια και σε αυτή δεν εντάσσονται οι νομοί Αττικής και Αιτωλοακαρνανίας.
Τα όρη της Στερεάς αποτελούν προέκταση της Πίνδου και
της Όθρυς.Υπάρχουν δύο ορεινά συγκροτήματα, το δυτικό και το
ανατολικό.Το δυτικό είναι η νότια προέκταση της Πίνδου και περιλαμβάνει
τα Άγραφα, τον Τυμφρηστό, τα Βαρδούσια, τη Γκιώνα, το Παναιτωλικό και
ταΑθαμανικά όρη Βάλτου.Το ανατολικό συγκρότημα βουνών της Στερεάς είναι
συνέχεια της Όθρυς και περιλαμβάνει τα
όρη: Οίτη, Καλλίδρομο,Χλωμό, Παρνασσό, Ελικώνα, Κιθαιρώνα, Πάρνηθα, Γεράνεια, Πεντέλη και Υμηττός.
Τα πέντε υψηλότερα βουνά της Στερεάς είναι:
Άλλος ποταμός της Στερεάς είναι ο Μόρνος, που πηγάζει από τις νότιες προσβάσεις της Οίτης και μετά από διαδρομή 70 χλμ. χύνεται στον Κορινθιακό κόλπο.Ο Μόρνος δέχεται πολλά υπόγεια νερά και έχει σταθερή θερινή παροχή.Για τους λόγους αυτούς κατασκευάστηκε στο Μόρνο φράγμα υδροδότησης της Αθήνας.
Στην κεντρική Στερεά ο Βοιωτικός Κηφισσός πηγάζει από τον Παρνασσό και με τεχνητή σήραγγα χύνεται στη λίμνη Υλίκη, από την οποία υδρεύεται η Αθήνα.Τέλος ο Σπερχειός πηγάζει από το όρος Τυμφρηστός και μετά από διαδρομή 80 χλμ. χύνεται στο Μαλιακό κόλπο.
Ακολουθεί πίνακας των πέντε μεγαλύτερων σε μήκος ποταμών της Στερεάς Ελλάδας.
Τους νομούς της Στερεάς Ελλάδας αποτελούν σήμερα: η Αιτωλοακαρνανία, η Ευρυτανία, η Φωκίδα, η Φθιώτιδα, η Βοιωτία, η Εύβοιακαι η Αττική. Στη παραδοσιακή ονομασία Ρούμελη, συνήθως δεν περιλαμβάνονταν η Αττική.
Η Στερεά Ελλάδα δεν ταυτίζεται απόλυτα με την ομώνυμη Περιφέρεια, μια και σε αυτή δεν εντάσσονται οι νομοί Αττικής και Αιτωλοακαρνανίας.
Ιστορία
Γεωγραφία
Η Στερεά είναι μια από τις ορεινότερες περιοχές της Ελλάδας.Βρέχεται δυτικά από το Ιόνιο πέλαγος, ανατολικά από το Αιγαίο και νότια από τον Κορινθιακό και το Σαρωνικό κόλπο.Αναλυτικά η κατανομή του εδάφους σε κατηγορίες είναι οι εξής : 22% πεδινό, 19% ημιορεινό και 59% ορεινό.Βουνά της Στερεάς
Η Γκιώνα όπως φαίνεται από το χωριόΠανουργιάς.
Χειμερινή ανάβαση στον Ελικώνα.
Τα πέντε υψηλότερα βουνά της Στερεάς είναι:
| Αρ. | Βουνό | Υψόμετρο | Νομός |
|---|---|---|---|
| 1 | Γκιώνα | 2,510 | Φωκίδα |
| 2 | Βαρδούσια | 2,495 | Φωκίδα |
| 3 | Παρνασσός | 2,457 | Φωκίδα Βοιωτία |
| 4 | Τυμφρηστός | 2,315 | Ευρυτανία Φθιώτιδα |
| 5 | Οίτη | 2,152 | Φθιώτιδα |
Λίμνες της Στερεάς
Ποτάμια της Στερεάς
Ο μεγαλύτερος ποταμός της Στερεάς είναι ο Αχελώος με μήκος 220 χλμ. και λεκάνη απορροής 5.470 τ.χλμ.Σχηματίζει τα σύνορα τηςΕυρυτανίας και Αιτωλοκαρνανίας και χύνεται στο Ιόνιο απέναντι από την Ιθάκη.Με τις προσχώσεις του έχουν σχηματιστεί δύο λιμνοθάλασσες του Μεσολογγίου και της Μελίτης.Ο Εύηνος νοτιότερα πηγάζει από τα Βαρδούσια και χύνεται στον κόλπο της Πάτρας.Έχει μήκος 80χλμ. και είναι γνωστός με το κοινό όνομα Φίδαρης.Άλλος ποταμός της Στερεάς είναι ο Μόρνος, που πηγάζει από τις νότιες προσβάσεις της Οίτης και μετά από διαδρομή 70 χλμ. χύνεται στον Κορινθιακό κόλπο.Ο Μόρνος δέχεται πολλά υπόγεια νερά και έχει σταθερή θερινή παροχή.Για τους λόγους αυτούς κατασκευάστηκε στο Μόρνο φράγμα υδροδότησης της Αθήνας.
Στην κεντρική Στερεά ο Βοιωτικός Κηφισσός πηγάζει από τον Παρνασσό και με τεχνητή σήραγγα χύνεται στη λίμνη Υλίκη, από την οποία υδρεύεται η Αθήνα.Τέλος ο Σπερχειός πηγάζει από το όρος Τυμφρηστός και μετά από διαδρομή 80 χλμ. χύνεται στο Μαλιακό κόλπο.
Ο ποταμός Αχελώος στον νομό Ευρυτανίας.
| Αρ. | Όνομα Ποταμού | Μήκος (χλμ.) |
|---|---|---|
| 1 | Αχελώος | 220 |
| 2 | Σπερχειός | 80 |
| 3 | Εύηνος | 80 |
| 4 | Μόρνος | 70 |
| 5 | Κηφισός (Βοιωτικός) | 60 |
Νησιά της Στερεάς
Κλίμα της Στερεάς
Η Στερεά ανήκει στην ορεινή κλιματική περιοχή της Ελλάδας.Γενικά χαρακτηριστικά της γνωρίσματα είναι οι πολλές βροχοπτώσεις, οι χαμηλές θερμοκρασίες, η μεγάλη περίοδος χιονοπτώσεων, η μεγάλη νέφωση και οι ισχυροί άνεμοι.Γενικά ο χειμώνας είναι τραχύς και το καλοκαίρι δροσερό και μερικές φορές ψυχρό.Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ στην Στερεά
- Ακρόπολη Αθηνών – 1987
- Αρχαιολογικός Τόπος Δελφών – 1987
- Μονή Δαφνίου και Μονή Οσίου Λουκά – 1990
Ο Αθανάσιος Διάκος, πίνακας τουΔιονύσιου Τσόκου.
«Ησίοδος και Μούσα», Γκυστάβ Μορώ, 1891.
Γνωστές Προσωπικότητες
- Ησίοδος, αρχαίος ποιητής
- Πλούταρχος, ιστορικός, βιογράφος και δοκιμιογράφος
- Ηρακλείδες, ήταν οι γιοί του Ηρακλή
- Αθαμαντίδες, οι κάτοικοι της πόλης Αθαμαντία
- Κάδμος, μυθικός βασιλιάς της Θήβας
- Πελοπίδας, αρχαίος Θηβαίος στρατηγός
- Επαμεινώνδας, πολιτική και στρατιωτική προσωπικότητα
- Αθανάσιος Διάκος, στρατηγός
- Γεώργιος Καραϊσκάκης, στρατηγός
- Οδυσσέας Ανδρούτσος, επιφανής αγωνιστής της Επανάστασης του 1821
- Λάμπρος Κατσώνης, ναύαρχος του ρωσικού ναυτικού, ιππότης, και ήρωας του απελευθερωτικού κινήματος του 1787.
- Πανουργιάς, οπλαρχηγός
- Γιάννης Δυοβουνιώτης, οπλαρχηγός
- Σαλώνων Ησαΐας, κληρικός
- Άρης Βελουχιώτης, ηγετικό στέλεχος του ΕΛΑΣ και του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου