Αμφικτιονία

Φθιώτιδα, ο μύθος συνάντησε την ιστορία, οι Θεοί τους ημίθεους και τους θνητούς κι ο πόλεμος την ειρήνη και την ενότητα. Οι κοινωνίες των ανθρώπων τότε ήταν διαφορετικές, οι λαοί έψαχναν για καλύτερες πατρίδες και συνήθως ο πόλεμος έκρινε ποιος θα κατοικήσει έναν τόπο. Τα ισχυρότερα φύλλα έτσι, βρέθηκαν σε γόνιμες περιοχές κι οργάνωσαν εκεί τη ζωή τους ήταν τα πρώτα ελληνικά φυλά, που όμως δεν είχαν ακόμη συνειδητοποιήσει ότι αποτελούν μέρη ενός όλου που στους μεταγενέστερους χρόνους θ' άκουγε στο όνομα Ελλάδα!
Η πρώτη μορφή ενώσεως, στο χώρο της Ελλάδος είναι η Αμφικτιονία, η ίδια Αμφικτυονία, που γεννήθηκε στην αρχαία Φθιώτιδα στην κώμη Ανθήλη κοντά στις Θερμοπύλες. Κι εδώ φιλοξενήθηκαν ο μύθος και η ιστορία!
Η αρχαιότατη εκείνη Αμφικτυονία, υπήρξε η θρησκευτική οργάνωση που αναπτύχθηκε γύρω από το ιερό της Πυλαίας Δήμητρος Αμφικτιονίδος, μετά από συγχώνευση τριών μικρότερων ενώσεων, των Τεμπών, της Ανθήλης και των Δελφών. Ήταν η πρώτη φορά που γειτονικοί, ανεξάρτητοι λαοί, ανήκαν σ' ένα ευρύτερο σύνολο. Μέσα σ' αυτό όλοι είχαν τις ίδιες υποχρεώσεις και τα ίδια δικαιώματα, οι νόμοι ήταν κοινοί και το ίδιο και οι στόχοι. Το σύνολο λοιπόν διεΐπε μία νομοτέλεια, που καλλιέργησε την κοινή συνείδηση,για να γίνει η Πυλαία ή η Πυλαϊκή Αμφικτιονία, μία ιοχυρή πολιτική ομοσπονδία, που συνδέεται με το μύθο της αρχής των Ελλήνων. Ο μύθος θέλει ιδρυτή της πρώτης Αμφικτιονίας, της Πυλαίας, τον Αμφικτΰονα, το γιο του Δευκαλίωνα και της Πυρράς, του μυθικού ζεύγους
που επέζησε στον κατακλυσμό που έστειλε ο Δίας για να αφανίσει το υβριστικό γένος των ανθρώπων.
Οι κοινοί γενάρχες των Ελλήνων γέννησαν τον Αμφικτΰονα και τον Έλληνα, κι ο μύθος, έτσι αδέλφωσε τους δύο συμβολικούς αντιπροσώπους της εθνικής και Αμφικτιονικής ένωσης των Ελλήνων.

Μέσα στις Αμφικτιονίες (που ίδρυσε ο Αμφικτύων) γεννήθηκε η εθνική συνείδηση των κατοίκων της χώρας (που ονόμασε ο 'Ελλην)!
Η Πυλαία Αμφικτιονία διευρύνθηκε και 12 ισχυρά ελληνικά φύλλα αποτέλεσαν το Συνέδριο που τη διοικούσε•
οι Περραιβοί, οι Μάγννητες, οι Θεσσαλοί, οι Αχαιοί Φθιώτες, οι Φωκείς, οι Βοιωτοί, οι Δωριείς, οι Ίωνες,
οι Μαλιείς, οι Αινιάνες, οι Δόλοπες, οι Λοκροί κι αργότερα οι Αιτωλοί ως 13ο μέλος.
Το αμφικτιονικό Συνέδριο συνεδρίαζε δύο φορές το χρόνο, την άνοιξη, στους Δελφούς και το φθινόπωρο στην Ανθήλη. Και οι δύο σύνοδοι ονομάζονταν Πυλαίες.
"Πυλαία εαρινή" ή των Δελφών, "Πυλαία μετοπωρινή",
ή της Ανθήλης ως ανάμνηση και συνέχεια των χρόνων που η αμφικτυνονία είχε την έδρα της και συνεδρίαζε μόνο στην Ανθήλη, κοντά στις Θερμοπύλες, που οι αρχαίοι καλούσαν "Πύλες".
Από απλή ένωση "αμφικτιόνων", "περικτιόνων" (ανθρώπων που κατοικούν γύρω από ένα ιερό), η Πυλαία Αμφικτιονία των Δελφών έγινε ισχυρή πολιτική ομοσπονδία, ένας θεσμός
που όσο κανείς άλλος επέδρασε στο ήθος και τον πολιτικό και εθνικό βίο των αρχαίων Ελλήνων.
Αρχικά μεριμνούσε για την τέλεση της γιιορτής της Θεάς, την προστασία και την επιμέλεια των ιερών χώρων, πρώτα της Ανθήλης κι υστέρα και των Δελφών, αποφάσιζε για την ανέγερση νέων ναών, φύλασσε τους θησαυρούς και τα αναθήματα, προέδρευε στα "Πύθια", ενώ ταυτόχρονα μεριμνούσε για τη φρούρηση των Στενών των Θερμοπυλών, επέβλεπε τις σχέσεις ανάμεσα στα κράτη - μέλη της Αμφικτιονίας, χωρίς να προσβάλει τα ήθη και τους νόμους τους, και είχε το δικαίωμα να τιμωρήσει τους παραβάτες, τους απείθαρχους, "ιερόσυλους" και να κηρύξει εναντίον τους Ιερό πόλεμο. Δύο μέλη από κάθε φυλή ψήφιζαν για τα παραπάνω ο ιερομνή-μων, που ήταν υπεύθυνος για θρησκευτικά ζητήματα και ο πυλαγόρας που αργότερα ονομάστηκε αγορατρός, ρήτορας, υπεύθυνος για τα πολιτικά θέματα, αυτός που παίρνει το λόγο κατά την Πυλαία. Οι πόλεις άλλωστε έδιναν όρκο ότι θα τηρήσουν τη συμφωνία και τους όρους της. Αν κάποια πόλη δε συμμορφωνόταν με τη συμφωνία και καταπατούσε τον όρκο, μία φρικτή κατάρα θα ήθελε τη γη της να μην παράγει, τις γυναίκες να γεννούν τέρατα, τους θεούς να μη δέχονται τις θυσίες και την πόλη και την φυλή τους να εξαφανιστούν! Το σύνθημα κήρυξης του Α' Ιερού Πολέμου έδωσε η Πυλαία Αμφικτιονία το 590 π.Χ. οπότε και καταστράφηκε η αρχαία πόλη Κρίσα και αφιερώθηκε στο Δελφικό Απόλλωνα.

Ο Β' κηρύχθηκε το 448 π.Χ. και βρήκε τους Φωκείς να αφαιρούν τη διοίκηση του μαντείου από τους Δελφούς. Ο Γ' Ιερός Πόλεμος κηρύχθηκε εναντίον των Φωκέων το 356 π.Χ. κι ο Δ' εναντίον των Αμφισσαίων το 339 π.Χ. Η ελληνική ιστορία γραφόταν διαρκώς και η Πυλαία Αμφικτιονία συχνά διαμόρφωνε τις εξελίξεις και σίγουρα τη συνείδηση των Ελλήνων, που διαφοροποιούνταν από άλλους λαούς και γίνονταν έθνος. Άλλωστε οι θεμελιώδεις διατάξεις της ισχυρής ε'νωσης προέβλεπαν με σαφήνεια "μ^^εμίαν των άμφικτιονίδων άνάατατον ποιήσειν, μηδ' υδάτων ναματιαίων εϊρξειν, μήτ' εν πολεμώ μήτ' εν ειρήνη". Όποια πόλη ανήκε στην Αμφικτιονία απαγορευόταν να καταστρέψει εντελώς άλλη αμφι-κτιονίδα πόλη, ή να προκαλε'σει ζημιά στο υδραγωγείο της. Μία κοινή σκέψη επικρατεί, μία ιδέα συνέχει τα μέλη της Αμφικτιονίας, η συνείδηση ότι ανήκουν σε ένα σύνολο με κοινούς θεσμούς, ήθη, γλώσσα, λατρεία, ίσως καταγωγή και κοινό εθνικό μέλλον.Η Πυλαία Αμφικτιονία είχε το δικαίωμα να κόπτει νομίσματα. Στη διάρκεια της συνόδου του Συνεδρίου και της γιορτής της θεάς έπαυαν πόλεμοι κι εχθροπραξίες. Το ιερό της θεάς ήταν άσυλο. Μέσα στο πλαίσιο της Πυλαίας Αμφικτιονίας, αναγνωρίσθηκε από όλα τα μέλη, η λατρεία των δώδεκα θεών ως αμφικτιονικών. Για να καθορισθούν τακτές ημέρες ως γιορτές, τα μέλη αναγκάσθηκαν να έχουν κοινό ημερολόγιο.
Η αμφικτιονική κατάρα συγκράτησε τους πολέμους ανάμεσα στα φύλλα, στο επίπεδο της επιείκειας.
Οι υποχρεώσεις και ανάγκες αρχικά της Αμφικτιονίας, οι συνήθειες και η πραγματικότητα που ένωνε τις πόλεις αργότερα, εξασφάλισαν τηνεπικοινωνία μεταξύ τους,
αναγνώρισαν την ιερότητα των βωμών και ναών και συγκρότησαν την πατρίδα των Ελλήνων.
Η πολιτική ιστορία των Ελλήνων αρχίζει στην αρχαία κώμη Ανθήλη, κοντά στις Θερμοπύλες, στη Φθιώτιδα.
Η γέννηση του θεσμού της Αμφικτιονίας σήμανε για τον αρχαίο ελληνικό κόσμο την έναρξη κοινού πολιτικού
και εθνικού βίου, μετά την ένωση διάφορων φύλων και τη σταδιακή καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης,
ενώ για το έθνος που προέκυψε από την ένωση άρχισε επίσης κοινή ιστορική πορεία.
Πόλεμοι, κοινή λατρεία, ανάγκες επιβίωσης, οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις έκαναν το θεσμό της Αμφικτιονίας ισχυρό και αυτός καλλιέργησε κοινά ήθη, γλώσσα,
θρησκεία, πολιτισμό για το έθνος των Ελλήνων που πλέον είχε κοινή ιστορία και κοινό μέλλον.
Η Πυλαία Αμφικτιονία, η αρχαιότερη θρησκευτική και μετά πολιτική οργάνωση θεωρείται,ο πιο μακρινός πρόγονος σύγχρονων, διακρατικών οργανισμών και ενώσεων.
Η γη γερασμένη πια μετρά μεγαλύτερους πολέμους, προκλήσεις κι απειλές και οι άνθρωποι ψάχνουν τρόπους να βρουν κοινά στοιχεία για ν' αντέξουν στο χρόνο.Η Κοινωνία των Εθνών (Κ.Τ.Ε.) που ιδρύθηκε το 1919, για να αναπτύξει τη συνεργασία, ανάμεσα στα ε'θνη και τη λύση των διεθνών διαφορών με ειρηνικά με'σα, έληξε άδοξα μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τη διαδέχτηκε το 1945 ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.), που προσπαθεί ε'κτοτε να αποτρέπει τους πολέμους, να διασφαλίζει την αξιοπρέπεια, την ισότητα, τη δικαιοσύνη και την ελευθερία, να δημιουργεί τις συνθήκες της οικονομικής και κοινωνικής προόδου για όλους τους λαούς-μέλη της.
Η Ενωμένη Ευρώπη (Ε.Ε.) προσδοκά να συγκεντρώσει τους λαούς της Ευρώπης κάτω από ένα κοινό καθεστώς του θα προάγει την πρόοδο και θα εξασφαλίζει την ειρήνη για όλους τους πολίτες της.Στο σύγχρονο κόσμο ο μύθος κι η ιστορία, οι θεοί, οι ήρωες και οι απλοί θνητοί, ο πόλεμος, η ειρήνη και η ενότητα, είναι πραγματικότητες που αδιάκοπα προσπαθούν να ισσοροπήσουν. Μόνο που η αμφικτιονική κατάρα ανήκει πια στο παρελθόν και τις "Πυλαίες μετοπωρινές" συνεδριάσεις της αρχαίας πόλης Ανθήλης, κοντά στις Θερμοπύλες της Φθιώτιδας• για τους άλλους είναι άκακη!

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ονειροκρίτης